Dünya Genel görünüm
Coğrafya ( Yunanca geo "Yer" ve graphein "yazmak"),
Yer''in yüzeyini, insana ve fiziksel yapıya ilişkin mekansal görünümler ile farklılaşmaları ve bunlann gerçekleştiği ortamı inceleyip tanımlayan disiplin. Yeryüzündeki mekansal görünümler insana ve doğaya ilişkin çeşitli süreçlerden etkilendiği için
jeoloji,
meteoroloji,
ekoloji,
biyoloji,
demografi,
ekonomi,
siyaset bilimi,
sosyoloji,
tarih gibi başka pek çok disiplinle ilişki içindedir. Coğrafi verilerin toplandığı başlıca kayıt
harita olduğundan,
topografya ve
haritacılık da coğrafyanın sürekli yararlandığı alanlardır.
Tarihte
coğrafyacılar pek çok farklı rol üstlenmiş, bilinmeyen bölgeleri tanımlayan kâşifler, coğrafi olgulan kaydeden haritacılar, yeni araştırmalar için kullanılacak bilgileri derleyip düzenleyen bilginler, insanların yaşadıklan dünyayı daha iyi tanıyıp anlama-lanna yardımcı olan öğretmenler olarak görülmüşlerdir.
Coğrafya yüzyıllarca haritacılık ve keşiflerle bir arada ele alındı. Bugün haritacılık hala coğrafya için büyük önem taşımasına karşın, ayrı bir disiplin oluşturur.
Coğrafi keşiflerse artık sona ermiş, yeryüzünde bulunacak yer kalmamıştır. Günümüzde coğrafyanın yararlandığı başlıca yöntemler karmaşık istatistiksel çözümlemeler, matematiksel modeller, uydular ve elektronik aygıtlar aracılığıyla toplanan bilgilerin bilgisayarla değerlendirilip karşılaştınlması, nüfus sayımlan, sosyal araştırmalar, alan ve arşiv çalışmalarıdır.
Coğrafya''nın dalları
Coğrafya kendi içinde, Fiziki Coğrafya,
Beşeri Coğrafya ve
Ekonomik Coğrafya ve
Bölgesel Coğrafya olmak üzere üç büyük dala ayrılır. Bu üç ana dal ise kendi içerisinde çeşitli alt dallara ayrılmaktadır. Bunlar;
FİZİKİ COĞRAFYASI
Jeomorfoloji
Klimatoloji
Hidrografya
Yeraltı Suları ve Kaynaklar
Akarsular Coğrafyası (
Potamoloji)
Göller Coğrafyası (
Limnoloji)
Denizler ve Okyanuslar Coğrafyası ( Oseanografya)
Toprak Coğrafyası
Biyocoğrafya
Bitki Coğrafyası (Vejetasyon Coğrafyası)
Hayvanlar Coğrafyası (Zoocoğrafya)
Afetler Coğrafyası
BEŞERİ VE EKONOMİK COĞRAFYA
Beşeri Coğrafya
Nüfus Coğrafyası
Yerleşme Coğrafyası
Ekonomik Coğrafya
Sanayi Coğrafyası
Tarım Coğrafyası
Turizm Coğrafyası
Ulaşım Coğrafyası
Ticaret Coğrafyası
Madencilik
Enerji Kaynakları
BÖLGESEL COĞRAFYA
Kıtalar Coğrafyası
Ülkeler Coğrafyası
Araştırma dalları
Başlıca iki araştırma dalı vardır, bunlar Fiziki coğrafya ve Beşeri coğrafya dır. Fiziki coğrafya yeryüzünün fiziksel özellikleri (yer, su, hava ve canlılar) ile ilgilenirken beşeri coğrafya bu fiziksel özelliklere göre şekillenmiş insan yaşayışı, ekonomisi gibi sosyal konularla ilgilenmektedir.
Coğrafi yer şekilleri
Kıta -- Ada -- Yarımada -- Kıstak -- Ova -- Plato -- Vadi-- Sıradağ -- Uçurum -- Mağara -- Yanardağ --- Krater -- Okyanus -- Deniz -- Boğazı -- Körfez -- Koy -- Kapalı deniz -- Burun -- Irmak -- Göl -- Deniz kulağı -- Sığ yer -- Delta -- Kıyı gölü -- Buzul -- Moren -- Buzdağı -- Çalılık -- Çöl -- Tundra -- Savana -- Tropikal orman -- Orman-- Bataklık -- Mercan resfi
Coğrafi olaylar
Deprem -- Sel -- Yanardağ patlaması -- Lav -- Fay hattı -- Çığ -- Toprak kayması -- Tsunami -- Yanardağ -- Kaynaç
Yerleşim birimleri
Köy -- Şehir -- Kasaba-Büyük Sehir--Metropol
İnsanoğlu tarafından yapılan coğrafya değişiklikleri
Tepe -- Set -- Baraj -- Bent gölü -- Kurutulmuş arazi -- Sulama -- Tarla -- Çayırlık -- Tünel -- Bent -- Köprü -- Su Kemeri -- Yol
Coğrafya ( Yunanca geo "Yer" ve graphein "yazmak"),
Yer''in yüzeyini, insana ve fiziksel yapıya ilişkin mekansal görünümler ile farklılaşmaları ve bunlann gerçekleştiği ortamı inceleyip tanımlayan disiplin. Yeryüzündeki mekansal görünümler insana ve doğaya ilişkin çeşitli süreçlerden etkilendiği için
jeoloji,
meteoroloji,
ekoloji,
biyoloji,
demografi,
ekonomi,
siyaset bilimi,
sosyoloji,
tarih gibi başka pek çok disiplinle ilişki içindedir. Coğrafi verilerin toplandığı başlıca kayıt
harita olduğundan,
topografya ve
haritacılık da coğrafyanın sürekli yararlandığı alanlardır.
Tarihte
coğrafyacılar pek çok farklı rol üstlenmiş, bilinmeyen bölgeleri tanımlayan kâşifler, coğrafi olgulan kaydeden haritacılar, yeni araştırmalar için kullanılacak bilgileri derleyip düzenleyen bilginler, insanların yaşadıklan dünyayı daha iyi tanıyıp anlama-lanna yardımcı olan öğretmenler olarak görülmüşlerdir.
Coğrafya yüzyıllarca haritacılık ve keşiflerle bir arada ele alındı. Bugün haritacılık hala coğrafya için büyük önem taşımasına karşın, ayrı bir disiplin oluşturur.
Coğrafi keşiflerse artık sona ermiş, yeryüzünde bulunacak yer kalmamıştır. Günümüzde coğrafyanın yararlandığı başlıca yöntemler karmaşık istatistiksel çözümlemeler, matematiksel modeller, uydular ve elektronik aygıtlar aracılığıyla toplanan bilgilerin bilgisayarla değerlendirilip karşılaştınlması, nüfus sayımlan, sosyal araştırmalar, alan ve arşiv çalışmalarıdır.
Coğrafya''nın dalları
Coğrafya kendi içinde, Fiziki Coğrafya,
Beşeri Coğrafya ve
Ekonomik Coğrafya ve
Bölgesel Coğrafya olmak üzere üç büyük dala ayrılır. Bu üç ana dal ise kendi içerisinde çeşitli alt dallara ayrılmaktadır. Bunlar;
FİZİKİ COĞRAFYASI
Jeomorfoloji
Klimatoloji
Hidrografya
Yeraltı Suları ve Kaynaklar
Akarsular Coğrafyası (
Potamoloji)
Göller Coğrafyası (
Limnoloji)
Denizler ve Okyanuslar Coğrafyası ( Oseanografya)
Toprak Coğrafyası
Biyocoğrafya
Bitki Coğrafyası (Vejetasyon Coğrafyası)
Hayvanlar Coğrafyası (Zoocoğrafya)
Afetler Coğrafyası
BEŞERİ VE EKONOMİK COĞRAFYA
Beşeri Coğrafya
Nüfus Coğrafyası
Yerleşme Coğrafyası
Ekonomik Coğrafya
Sanayi Coğrafyası
Tarım Coğrafyası
Turizm Coğrafyası
Ulaşım Coğrafyası
Ticaret Coğrafyası
Madencilik
Enerji Kaynakları
BÖLGESEL COĞRAFYA
Kıtalar Coğrafyası
Ülkeler Coğrafyası
Araştırma dalları
Başlıca iki araştırma dalı vardır, bunlar Fiziki coğrafya ve Beşeri coğrafya dır. Fiziki coğrafya yeryüzünün fiziksel özellikleri (yer, su, hava ve canlılar) ile ilgilenirken beşeri coğrafya bu fiziksel özelliklere göre şekillenmiş insan yaşayışı, ekonomisi gibi sosyal konularla ilgilenmektedir.
Coğrafi yer şekilleri
Kıta -- Ada -- Yarımada -- Kıstak -- Ova -- Plato -- Vadi-- Sıradağ -- Uçurum -- Mağara -- Yanardağ --- Krater -- Okyanus -- Deniz -- Boğazı -- Körfez -- Koy -- Kapalı deniz -- Burun -- Irmak -- Göl -- Deniz kulağı -- Sığ yer -- Delta -- Kıyı gölü -- Buzul -- Moren -- Buzdağı -- Çalılık -- Çöl -- Tundra -- Savana -- Tropikal orman -- Orman-- Bataklık -- Mercan resfi
Coğrafi olaylar
Deprem -- Sel -- Yanardağ patlaması -- Lav -- Fay hattı -- Çığ -- Toprak kayması -- Tsunami -- Yanardağ -- Kaynaç
Yerleşim birimleri
Köy -- Şehir -- Kasaba-Büyük Sehir--Metropol
İnsanoğlu tarafından yapılan coğrafya değişiklikleri
Tepe -- Set -- Baraj -- Bent gölü -- Kurutulmuş arazi -- Sulama -- Tarla -- Çayırlık -- Tünel -- Bent -- Köprü -- Su Kemeri -- Yol